ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਖੋਜ

ਮੈਡੀਕਲ ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਤਰੱਕੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਿਦਾਨ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦਾ ਵਿਕਾਸ 225 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਦਿਲਚਸਪ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਜੜ੍ਹਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਕਈ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰ ਦੋਵੇਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਆਓ ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰੀਏ ਅਤੇ ਸਮਝੀਏ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਧੁਨੀ ਤਰੰਗਾਂ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕਲੀਨਿਕਾਂ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਡਾਇਗਨੌਸਟਿਕ ਟੂਲ ਬਣ ਗਈਆਂ ਹਨ।

ਈਕੋਲੋਕੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ

ਇੱਕ ਆਮ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ ਦੀ ਖੋਜ ਕਿਸਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ? ਇਤਾਲਵੀ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਲਾਜ਼ਾਰੋ ਸਪਲਾਨਜ਼ਾਨੀ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ ਜਾਂਚ ਦੇ ਮੋਢੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਲਾਜ਼ਾਰੋ ਸਪਲਾਨਜ਼ਾਨੀ (1729-1799) ਇੱਕ ਸਰੀਰ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਤੇ ਪੁਜਾਰੀ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਈ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਨੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ।

1794 ਵਿੱਚ, ਸਪਲਾਨਜ਼ਾਨੀ ਨੇ ਚਮਗਿੱਦੜਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਨੈਵੀਗੇਟ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਜਿਸਨੂੰ ਹੁਣ ਈਕੋਲੋਕੇਸ਼ਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਈਕੋਲੋਕੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਵਸਤੂਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਧੁਨੀ ਤਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਕਰਕੇ ਲੱਭਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਇੱਕ ਸਿਧਾਂਤ ਜੋ ਆਧੁਨਿਕ ਮੈਡੀਕਲ ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੂੰ ਆਧਾਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ ਪ੍ਰਯੋਗ

ਗੇਰਾਲਡ ਨਿਊਵੇਲਰ ਦੀ ਕਿਤਾਬ *ਬੈਟ ਬਾਇਓਲੋਜੀ* ਵਿੱਚ, ਉਹ ਸਪੈਲਨਜ਼ਾਨੀ ਦੇ ਉੱਲੂਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੇ ਸਰੋਤ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਉੱਡ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਦੋਂ ਇਹੀ ਪ੍ਰਯੋਗ ਚਮਗਿੱਦੜਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਹ ਪੂਰੇ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਤੋਂ ਬਚਦੇ ਹੋਏ, ਪੂਰੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਕਮਰੇ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਉੱਡਦੇ ਸਨ।

ਸਪਲਾਨਜ਼ਾਨੀ ਨੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਵੀ ਕੀਤੇ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ "ਲਾਲ-ਗਰਮ ਸੂਈਆਂ" ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਚਮਗਿੱਦੜਾਂ ਨੂੰ ਅੰਨ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਤੋਂ ਬਚਦੇ ਰਹੇ। ਉਸਨੇ ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਤਾਰਾਂ ਦੇ ਸਿਰਿਆਂ ਨਾਲ ਘੰਟੀਆਂ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਇਹ ਵੀ ਪਾਇਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਚਮਗਿੱਦੜਾਂ ਦੇ ਕੰਨਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਪਿੱਤਲ ਦੀਆਂ ਟਿਊਬਾਂ ਨਾਲ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨੈਵੀਗੇਟ ਕਰਨ ਦੀ ਆਪਣੀ ਯੋਗਤਾ ਗੁਆ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਇਹ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ ਕਿ ਚਮਗਿੱਦੜ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਲਈ ਆਵਾਜ਼ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਸਨ।

ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਪਲਾਨਜ਼ਾਨੀ ਨੂੰ ਇਹ ਅਹਿਸਾਸ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਚਮਗਿੱਦੜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਲਈ ਸਨ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸੁਣਨ ਤੋਂ ਪਰੇ ਸਨ, ਉਸਨੇ ਸਹੀ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਚਮਗਿੱਦੜ ਆਪਣੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਕੰਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।